تحلیل گفتمان ولایت فقیه در نظام سیاسی ایران

تحلیل گفتمان ولایت فقیه در نظام سیاسی ایران:آن­گونه که گادامر به‌درستی گفته است (:۳۸۹-۳۹۰ ۱۹۹۴)، سنت  – و در این مقام، سنت دیرپای اسلامی- را نباید تکرار تاریخی تلقی کرد. سنت، متناسب با زمینه و زمانه، گفتمان‌های متنوع تولید کرده است و از قبل این گفتمان‌ها بخش‌هایی از ظرفیت‌های خود را آشکار کرده است.

تحلیل گفتمان ولایت فقیه در نظام سیاسی ایران

گفتمان «ولایت فقیه» در عرصه‌ی سیاست یکی از مهم­ترین گفتمان‌هایی است که در سپهر سنت شیعی در دوران پساغیبت پرداخته شده و به­تدریج جهان معنایی و مفاهیم آفریننده‌ی آن به ظهور رسیده است. این گفتمان، به­ویژه از آن رو مهم تلقی می‌شود که نقشی کم­نظیر در شکل‌دهی به زندگی سیاسی کنونی ما ایفا کرده است.

ولایت

گفتمان ولایت فقیه که اصولاً پای در سنت شیعی دارد، در دنیای مدرن، حرکتی انقلابی‌ـ که اصولاً جریانی مدرن ارزیابی می‌شود‌ـ در مقابل دولت شبه مدرن اقتدارگرای پهلوی آفرید و نهایتاً تئوری مبنایی نظامی‌ سیاسی شد که بی‌تردید دولت مدرن تلقی می‌شود. ولایت فقیه در جریان حرکت انقلابی مردم ایران، توانست در میان گفتمان‌های رقیب، به گفتمان مسلط تبدیل شود و نظام سیاسی انقلابی را نیز بر همین اساس (ولایت فقیه) استوار سازد.

نقش

نقش ­آفرینی‌هایی از این دست، خاص و یگانه است. این یگانگی البته خصلتی دوگانه دارد. از یکسو در عصر جهان­گیرشدن سکولاریسم و اوج تجدد سازمان‌یافته در ایران، گفتمان اسلام­گرای ولایت فقیه در پدیده‌ای که آشکارا خرق عادت زمانه است، نظامی دین­مدار تأسیس می‌کند. اهمیت این جنبه چنان است که تاکنون پژوهش­گرانی چند بدان توجه کرده‌اند. مقالات نه­گانه میشل فوکو (خرمشاد، ۱۳۷۷) را از جمله می‌توان در این راستا ارزیابی کرد.