جایگاه و محدوده حقوق جنسی زوجین در فقه امامیه و حقوق ایران

روابط جنسی یکی از پایه­های اصلی و اساسی زندگی زناشویی محسوب شده، و در حقیقت روابط جنسی موثر، موجب پایداری بیشتر زندگی زناشویی می­شود. زیرا روابط خاص زناشویی، ارتباطی مستقیم با رضایت عاطفی زوجین از یکدیگر داشته، و تأمین­کننده امنیت روحی و روانی آنان می­باشد. بنابراین، زوجین به‌طور عام نیازمند این تمتعات هستند. اما برخی ملاحظات ناصواب عرفی و اخلاقی که ناشی از کج­اندیشی­ها و عدم­ آگاهی جوامع و فرهنگ­ها و انگیزه­ها و شائبه­های مادی و بسیاری عوامل دیگر است، موجب آن شده که بیان نیازهای جنسی و مطالبه ارضای آن از ناحیه زوجین (به ویژه زوجه) فاقد جایگاه عرفی بوده، و تحت­الشعاع مسایل دیگر خانواده قرارگیرد. به‌گونه­ای ‌که بسیاری از زوجین ناراضی که ریشه اختلافات و مشکلاتشان به روابط زناشویی بر­می­گردد، به خاطر حیا و ترس از واکنش اجتماع، آن را به امور دیگری نسبت داده­اند. از سوی دیگر محور بیان بسیاری از دعاوی مطروحه در دادگاه­ها نیز مسأله عدم­تمکین زوجه است. در حقیقت نزاع زوجین در مسأله روابط خاص زناشویی به امور دیگر سرایت می­کند، و نزاع بر امور و مسائل دیگر نیز به این رابطه تسری می­یابد. مطالعات وبررسی­ها نشان می­دهد که درصد بالایی از اختلافات زندگی زناشویی، ناشی از اختلال در کام­جویی جنسی بوده و یا به عللی ریشه در روابط جنسی دارد.[۱] این مسأله در اسلام و قوانین شریعت مورد توجه قرار گرفته، و دستورات و توصیه­هایی عمیق و راهگشا در این باب وارد شده‌ است. این در حالی است که قوانین موضوعه ایران در این خصوص غالباً سکوت نموده و یا در صورت اشاره مختصر، با مشکل ابهام و اجمال مواجهند. که این امر خود موجب تفاوت در رویه قضایی و تشتت آراء قضات می‌گردد. بنابراین، ضرورت دارد تا با بررسی همه جانبه سفارشات و الگوهای شریعت در باب تمتعات جنسی زوجین، و در نظر داشتن عرف موجود به مدون نمودن آنها و ارائه راهکار در باب مسائل زوجین پرداخته، و از بروز شکاف و اختلاف در نهاد خانواده جلوگیری به‌عمل آوریم…

گرچه ارضای جنسی یکی از اهداف مهم تشکیل خانواده است، اما باید جایگاه دقیق و ماهیت آن در عقد نکاح مشخص شود این امر هنگامی تقویت می­شود که در عبارات و متون، به‌خصوص در باب شرط خلاف مقتضای ذات عقد، جایگاه بضع وکام­جویی جنسی مهم جلوه می­کند.

[۱]. قائمی، علی، نظام حیات خانواده در اسلام، تهران، انتشارات انجمن اولیا و مربیان، چاپ یازدهم، ۱۳۸۸ه ش، ص۲۰۷٫

مطالعه ۳۵ صفحه آغازین کتاب

ریال 4,500,000

15 افرادی که هم اکنون این محصول را بازدید می کنند

فهرست عناوین

اهمیت و جایگاه میل جنسی در آدمی چنان است، که هرگونه افراط و تفریط در آن، نتیجه­ای جز سقوط به مراتب نازله وجود نخواهد داشت. تاریخ حیات بشریت مملو از انسان­هایی است، که یا در سکرات و شهوات خویش غرق شده­اند، و یا با سرکوب و فروخواباندن این غریزه، از جاده­های حقیقی حیات به کلی منحرف گردیده، و آثار مخربی بر روح و جسم خویش وارد ساخته­اند.

دین حقیقت‌گستر اسلام، توجه خاصی به این نیاز اساسی بشر داشته، و برای پاسخ­گویی به آن، برنامه­های خاصی مطابق و هماهنگ با سایر توانایی‌ها و قابلیت­های بشر، در قالب نظام اخلاق جنسی مقرر نموده است. یکی از بهترین شیوه­هایی که بدین منظور تبیین شده است، ارضاء میل جنسی در سایه ازدواج،[۱] و برخورداری از رابطه­ای همراه با عشق، مودت و رحمت می‌باشد.[۲]

ازدواج کلید حرکت به‌سوی پاکی و طهارت و موجب پیشگیری از بسیاری از مفاسد و شرور اجتماعی است. در بسیاری از روایات به این مهم اشاره شده است که ازدواج مصونیتی ایجاد می­کند، که به واسطه آن نصف دین حفظ می­شود، و در بعض روایات تا صیانت دوسوم دین را در گرو ازدواج قرار داده­اند.[۳]

بر این اساس، شریعت مبین از یک سو جوانان را به سنت حسنه ازدواج ترغیب نموده، و آن را از روش­های پسندیده انبیاء می­شمرد، و از سوی دیگر هرگونه التذاذ و تمتع جنسی را درخارج فضای خانواده مطرود و مفسده دانسته، و آن را در قالب محرمات بیان می­دارد. محصور بودن تمتعات جنسی در چارچوب روابط زوجیت، علاوه بر کامیابی زن و مرد، باعث افزایش علقه وصمیمیت و درنتیجه استحکام نهاد خانواده می­شود. از طرفی این قاعده­مندی سلامت اخلاقی و جنسی جامعه را نیز تأمین می­نماید.

[۱]. «وَالَّذینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ إِلاَّ عَلى ‏أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُومینَ فَمَنِ ابْتَغى ‏وَراءَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ العادُون» (مومنون، ۶-۵).

[۲]. «وَمِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَلَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّهً وَ رَحْمَهً إِنَّ فی‏ ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ» (روم، ۲۱).

[۳]. الحرالعاملی، محمد بن الحسن، وسائل­الشیعه الی تحصیل مسائل­الشریعه، تحقیق: الربانی الشیرازی، عبدالرحیم، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی­تا، ج ۱۴، ص ۵، ح۲٫

شناسنامه اثر

چاپ

اول

سال نشر

1392

شابك

978-600-214-345-7

نویسنده

رقيه السادات مؤمن؛ ويراستار علمي: دکتر صديقه مهدوي کني

صفحات ما در شبکه های اجتماعی