جرایم والدین و سرپرستان قانونی علیه کودکان در نظام حقوقی ایران

کودکی عاملی است که از جنبه­های مختلف در جرم­شناسی و حقوق کیفری مورد مطالعه قرار گرفته است. موضو‌‌‌‌‌ع‌ آسیب­پذیری فرد از نظر معیار سن، علاوه بر اینکه در برخی از شاخه‌های علوم جنایی، جایگاه ویژه‌ای دارد، موضوع یکی از شاخه­های سیاست جنایی افتراقی است. کودکان به عنوان افرادی آسیب­پذیر به گونه‌ای خاص قربانی جرایمی به خصوص در حریم خصوصی خانواده می‌شوند که نمودهای آن به صورت قتل کودکان، کودک‌آزاری، رها کردن کودک و … بروز کرده است و کودکان به عنوان افراد بالقوه آسیب­پذیر در معرض بزه‌دیدگی قرار دارند. بنابراین با توجه به ارتکاب جرایم علیه کودکان و خطر بزه­دیدگی آنان در محیط خانواده برآنیم که کلیه اقدامات مضر بر تمامیت جسمانی و معنوی کودک که توسط والدین و سرپرستان قانونی صورت می­گیرد را مورد بررسی قرار داده و راهکارهای پیشنهادی خود را در مواجهه با این جرایم بیان کنیم.

با بررسی جرایم والدین و سرپرستان قانونی علیه کودکان مشخص گردید که اگرچه جرایمی علیه تمامیت جسمانی و معنوی کودک مورد عنایت قانونگذار قرار گرفته است اما در جرم­انگاری و کیفرانگاری حمایتی از کودکان با اصول ثابتی مواجه نمی­باشیم و فاقد سیاست افتراقی مشخصی در حوزه جرایم ارتکابی علیه کودکان می­باشیم و ضمانت اجراهای موجود برای برخورد مناسب با والدین و سرپرستان قانونی در جرایم علیه کودکان کافی و بازدارنده نیست و امکان بزه­دیدگی مجدد کودک فراهم می­باشد. در جهت پیشگیری از کودک آزاری و سایر جرایم ارتکابی علیه کودک، جرم‌انگاری رفتار‌های مضر به حال او و کیفرانگاری حمایتی در حوزه خانواده ضروری است و اتخاذ سیاست­های پیشگیرانه جهت کنترل و مهار بزهکاری- بزه­دیدگی کودکان الزامی می­باشد. تشکیلات و ساز و کارهای لازم برای حمایت از کودکان در مقابل این گونه جرایم عبارت از تدوین قوانین کارآمد در جهت فرایند دادرسی کیفری ویژه کودکان بزه­دیده، تأسیس نهاد نظارتی بر حسن اجرای قوانین مربوط به کودک مانند نهاد ناظر عالی حقوق کودکان، استفاده از مددکاران اجتماعی به منظور پیشگیری از تکرار جرم و نیز تیم تخصصی در جهت ترمیم آثار سوء جرایم بر کودک و … می‌باشد…

مطالعه ۳۵ صفحه آغازین کتاب

ریال 2,700,000

11 افرادی که هم اکنون این محصول را بازدید می کنند

فهرست عناوین

روان­شنا‌سان معتقدند افرادی که در کودکی در معرض اذیت و آزار قرار گرفته‌اند، نمی‌توانند در آینده تعامل سالم و منطقی با دیگر اعضای جامعه برقرار کنند و کودکان آزاردیده امروز، بزهکاران فردا خواهند بود.[۱]

حمایت از کودک و دفاع از حقوق کودک بزه‌دیده‌ای که از ناحیه والدین مورد تعدی قرار گرفته است، مبنای ایدئولوژیکی دارد؛ بدین معنا که در همه ادیان به ویژه در اسلام، آزار کودک و عدم رعایت حقوق وی از معاصی بزرگ محسوب شده‌است برای نمونه در آیه ۷۵ سوره نساء آمده است که «چرا در راه خدا و در راه نجات کودکانی که به دست ستمگران تضعیف شدند، پیکار نمی‌کنید؟».

به علاوه در نظام حقوقی اسلام تأکیدات فراوانی بر محافظت و مراقبت از کودکان در تمامی ابعاد گردیده است. امام سجاد )ع( در رساله حقوقی خود، در رابطه با حق فرزند خطاب به والدین می‌فرمایند: «و اما حق فرزندت این است که بدانی او از تو و وابسته به تو است در زندگی دنیا، و خیر و شرش با تو است و تو مسئولیت سرپرستی او را از حسن تربیت و راهنمایی او بر خدای عزوجل و کمک او بر طاعت و فرمانبرداری خدا در مورد تو و در مورد خودش بر عهده داری و در صورت انجام این مسئولیت ثواب می‌بری و در صورت کوتاهی کیفر می‌شوی».[۲]

از سوی دیگر مقابله با جرایم علیه کودکان در کانون خانواده به علت خصوصی تلقی شدن حریم خانواده، با مشکلات بسیاری مواجه است و به علاوه آنکه کودکان به حقوق خود واقف نیستند و نمی‌توانند از خود دفاع کنند و یا دادخواهی نمایند، بنابراین آسیب‌پذیرترین قشر جامعه محسوب می‌شوند و لازم است قوانین حمایتی برای آنها در نظر گرفته شود.

در قانون حمورابی که قدیمی­ترین قانون دست‌نوشته بشریت متمدن است، مردمان از کودک‌آزاری پرهیز داده شده‌اند، اما علی­رغم این توصیه‌ها و حمایت‌های کیفری و غیر‌ کیفری، عدم رعایت حقوق کودکان، آمار قابل توجهی را به خود اختصاص داده است….

[۱]. آبروشن، هوشنگ، کودک‌آزاری و کنوانسیون حقوق کودک، تهران، آثار اندیشه، چاپ دوم، ۱۳۸۷، ص ۱۰٫

[۲]. حیدری نراقی، علی محمد، رساله حقوقی امام سجاد (ع)، قم، انتشارات مهدی نراقی، چاپ چهارم، ۱۳۸۵، ص ۳۱۱٫

شناسنامه اثر

چاپ

اول

سال نشر

1392

شابك

978-600-214-344-0

نویسنده

فائزه طوقانی پور، با ويراستار علمي کتر فائزه عظیم زاده اردبیلی

صفحات ما در شبکه های اجتماعی