قدرت نرم، فرهنگ و امنیت

قدرت نرم، فرهنگ و امنیت (مطالعه  موردی  بسیج): برگزاری همایش ملی «بسیج و قدرت نرم» فرصت مناسبی را فراهم آورد تا کارشناسان و تحلیلگران حوزه مطالعات سیاسی ـ امنیتی از زاویه‌ای جدید به مقوله «قدرت» نگریسته و با تمرکز بر مقوله «فرهنگ» تصویر تازه‌ای از قدرت در عمل را به بحث گذارند. این همایش که به همت دانشگاه امام صادق (ع) و پژوهشکده مطالعات و تحقیقات بسیج برگزار گردید، دستآورد علمی در خور توجهی داشت که دو جلد کتاب تعریف شده در این ارتباط، از جمله آنهاست. در مجلد اول که پیش از این منتشر گردید، معنا و مفهوم قدرت نرم در رویکردی تطبیقی، به همراه موضوع مهم سرمایه اجتماعی و قدرت نرم مورد بررسی قرار گرفت که با استقبال خوب مخاطبان دانشگاهی و اجرایی مواجه گردید.

قدرت نرم، فرهنگ و امنیت

دومین جلد به موضوع مهم،‌ «قدرت نرم، فرهنگ و امنیت» اختصاص دارد که در آن عموماً کارکردهای فرهنگی بسیج در عرصه فعال‌سازی منابع قدرت نرم، جهت مدیریت بحران‌ها، به بحث گذارده شده است. کتاب حاضر مشتمل بر سه بخش اصلی به شرح زیر است:

نخست

بخش نخست ابعاد فرهنگی قدرت نرم را در برگرفته و مؤلفان از دو زاویه به موضوع نگریسته‌اند. اول آن دسته از مقالاتی که فرهنگی شدن محیط فعالیت بسیج را بعنوان یک شاخصه اصلی در جهان معاصر اولویت بخشیده و بر این اعتقادند که بسیج لازم است با عنایت ویژه به این ویژگی در تعریف سازمان، کارویژه و سیاست‌های خود، تأملی دوباره نماید. مقاله «فرهنگی شدن امنیت؛ رویکردی نرم‌افزارانه» بنیاد نظری این بحث را تبیین نموده و ابعاد، اصول و نتایج این فرهنگی شدن را تحلیل کرده است.

نویسندگان

در مقاله دوم نیز نویسندگان همین ایده را در عرصه سیاست‌های خارجی تحلیل نموده‌اند و بدین ترتیب گزاره واحدی را تأیید نموده‌اند که مطابق آن فضای امنیت داخلی و خارجی بواسطه مؤلفه‌های فرهنگی با یکدیگر مربوط شده و تعامل دو سویه‌ای را نشان می‌دهد. معنای این گزاره آن است که نهادهایی از قبیل بسیج که بر بنیاد یک «فرهنگ» و «تفکر» شکل یافته‌اند، با مرجعیت بخشیدن به این مؤلفه قادر خواهند بود به بازیگران فعالی در دو حوزه امنیت داخلی و خارجی تبدیل شوند. در واقع توقع امنیتی از بسیج بواسطه این تحول فرهنگی، روبه افزایش است.