مفسر مصلح نگاهی به‌روش تفسیری شهیدمطهری

مفسر مصلح نگاهی به‌روش تفسیری شهیدمطهری: مطهری نیز هم‌چون دیگر مصلحان و آنان که قدم در راه هدایت اجتماع می‌گذارند در پیچ و خم‌های خطرناکی قرار گرفت؛ اما اطلاعات جامع و درست و درک منطقی و همه‌جانبه او از دین و اسلام و خصوصاً تکیه او بر منابع اصیل دینی به‌خصوص قرآن‌کریم، موجب شد تا از انحراف مصون بماند.

مفسر مصلح نگاهی به‌روش تفسیری شهیدمطهری

نظری به مجاهدات فکری شهید‌مطهری و جریان‌های عقیدتی به‌خصوص در دهه ۴۰ و ۵۰ در این‌جا خالی از لطف نیست. شهیدمطهری در دهه‌سی (یعنی قبل از شروع مبارزات انقلاب‌اسلامی) با نگارش مقدمه و پاورقی بر کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» قهرمان مبارزه با مادی‌گری و کمونیسم حزب توده به‌شمار می‌رود. در دهه‌چهل حضور شهید‌مطهری در دانشگاه و محافل علمی نظیر انجمن‌اسلامی پزشکان، حسینیه ارشاد و… جدی‌تر می‌شود، مبارزات سیاسی پس از ۱۵‌خرداد شکل جدی‌تری به خود می‌گیرد و ایشان با نگارش کتاب‌هایی هم‌چون «مسأله حجاب» و «نظام حقوق زن دراسلام» و ایراد سخنرانی‌هایی درباره «تحریفات در حادثه کربلا» و توجه ویژه به مسائل روز و پرداختن به آن‌ها به شکلی مستدل و منطقی به‌عنوان یک روحانی اصلاح‌طلب روشن‌فکر و امروزی شناخته می‌شود.

عین‌حال

او در عین‌حال، علیه شخص شاه سخنرانی و بازداشت هم شد و در زمان اوج رابطه دوستی میان شاه و رژیم صهیونیستی (در سال‌۱۳۴۸) با سخنرانی مهیج خود درباره فلسطین به جمع‌آوری اعانه برای مردم مظلوم فلسطین پرداخت.با شروع دهه‌۵۰ یعنی زمانی که تجددگرایی‌های افراطی، افکار التقاطی و اندیشه‌های مارکسیستی در اثر پیدایش سازمان مجاهدین خلق در میان انقلابیون مسلمان مشاهده شد، شهیدمطهری بر تلاش‌های فکری و ایدئولوژیک خود در این زمینه‌ها می‌افزاید، با مجاهدین خلق مخالفت می‌ورزد و از شریعتی انتقاد می‌کند و مسجدالجواد را به‌جای حسینیه ارشادی که خودش پایه‌گذار آن بود برای سخنرانی‌ها و فعالیت‌های فرهنگی‌اش بر می‌گزیند.

موضع‌گیری‌ها

لذا موضع‌گیری‌ها و تهمت‌هایی علیه او انجام می‌گیرد و دیگر آن محبوبیت گذشته را در میان محافل دانشگاهی ندارد و در این دوره بیشتر به‌عنوان حافظ سنت‌ها شناخته می‌شود؛ اما او در این دوره نیز دست از فعالیت‌های خود نکشید و بسیاری از آثار فکری و نیز قرآنی‌اش (از جمله جلسات شناخت قرآن‌کریم) در این دوره شکل گرفت.مطهری مفسر نبود یا لااقل داعیه‌اش را نداشت، لکن گستردگی مباحث قرآنی در آثارش و برداشت‌های دقیق و اصولی و درعین حال جدید و کاربردی از قرآن‌کریم بی‌شک او را در دایره مفسران مصلح عصر حاضر قرار می‌دهد. ضمن آن‌که همان‌طور که قبلاً نیز اشاره شد جلسات تفسیر هم داشت و بسیاری از سوره‌های قرآن‌کریم را تفسیر نمود. مطهری به دنبال حل مشکلات و پاسخ‌گویی به سؤالات عصر خود بود: