سوگندهای نهج البلاغه

اینکه چرا امام (ع) بخدا سوگند یاد می‌کند؟ در پاسخ می‌توان گفت به‌طور کلی از نظر اسلام سوگند یاد کردن کار پسندیده‌ای نیست چنانکه قرآن می‌فرماید:

«خدا را در معرض سوگندهای خود قرار ندهید و برای اینکه نیکی کنید و تقوی پیشه سازید و در میان مردم اصلاح کنید سوگند یاد نکنید و خداوند شنوا و دانا است».[۱]

امام صادق (ع) فرمود: «هیچ‌گاه سوگند به خدا یاد نکنید چه راستگو باشید چه دروغگو، زیرا خداوند سبحان می‌فرماید: خدا را در معرض سوگندهای خود قرار ندهید».[۲]

[۱]. «وَ لا تَجْعَلُوا اللّهَ عُرْضَهً ِلأَیْمانِکُمْ أَنْ تَبَرُّوا وَ تَتَّقُوا وَ تُصْلِحُوا بَیْنَ النّاسِ وَ اللّهُ سَمیعٌ عَلیمٌ» (سوره بقره / آیه ۲۲۴).

«اَیمان» جمع یمین به معنای سوگند است و «عُرضَه» به معنی در معرض قرار گرفتن چیزی است بطور مثال جنسی را که به بازار برای فروش می‌برند و در معرض معامله‌ قرار می‌دهند «عُرضَه» می‌نامند، گاهی به موانع نیز عرضه اطلاق می‌شود،‌ زیرا در معرض انسان و بر سر راه او قرار دارد. لسان العرب، ج ۹، ص ۱۴۶٫

(عرض) بعضی نیز گفته‌اند منظور این است که حتی برای کارهای نیک چه کوچک و چه بزرگ قسم یاد نکنید و نام خدا را کوچک نکنید. در شأن نزول این آیه آمده است که میان داماد و دختر یکی از یاران پیامبر (ص) به نام «عبدالله بن رواحه» اختلافی روی داد او سوگند یاد کرد که برای اصلاح کار آنها هیچگونه دخالتی نکند و در این راه گامی برندارد آیه فوق نازل شد و اینگونه سوگندها را ممنوع و بی‌اساس قلمداد کرد (مجمع البیان، ج ۱، ص ۳۲۲٫

[۲]. «ولا تحلفوا بالله صادقین ولا کاذبین فانّ الله سبحانه یقول: ولا تجعلوا الله عرضه لایمانکم» (مجمع البیان، همان؛ تفسیر نور الثقلین،‌ج ۱، ص ۲۱۸؛ وسائل الشیعه، ج ۱۶؛ کتاب الاَیمان، باب ۱، کراهه الیمین الصادق و عدم تحریمها، ص ۱۱۶، حدیث ۵٫

احادیث دیگری به همین مضمون نقل شده است که به همین مدارک و نیز منابع دیگر رجوع شود…

مطالعه ۳۵ صفحه آغازین این کتاب

ریال 6,400,000

14 افرادی که هم اکنون این محصول را بازدید می کنند

فهرست عناوین

…بی‌تردید نه سخنان امیرمؤمنان (ع) در آنچه مرحوم سید رضی گرد آورده خلاصه می‌شود و نه گردآوری کلمات امام (ع) منحصر به سید رضی بوده است بلکه کسان دیگری نیز بوده‌اند که به حفظ و ضبط سخنان آن حضرت همت گمارده‌اند و کتاب‌های زیادی قبل از سید رضی در میان دانشمندان و راویان حدیث، مشهور و معروف بوده است. حتی بعضی از بزرگان مورخان نوشته‌اند خطبه‌های نهج‌البلاغه که در میان مردم شهرت داشته بیش از آن مقداری است که سید رضی در نهج‌البلاغه آورده است از جمله مورّخ معروف «مسعودی» که حدود یک قرن قبل از سید رضی می‌زیسته درباره خطبه‌های امام (ع) می‌نویسد:

«آنچه مردم از خطبه‌های امام (ع) در موارد مختلف حفظ کرده و به یاد سپرده‌اند چهارصد و هشتاد و چند خطبه است که بدون یادداشت قبلی انشاء می‌کرد و مردم هم آن الفاظ را می‌گرفتند و هم در مقام عمل از آن بهره‌مند می‌شدند».[۱]

ابن جوزی از سید مرتضی نقل کرده که گفته است: چهارصد خطبه از خطبه‌های امام به دست من رسیده است[۲] در حالی که خطبه‌های نهج‌البلاغه که اکنون در دست ماست حدود دویست و چهل و یک خطبه است.

[۱]. «والذی حفظ الناس عنه من خطبه فی سائر مقاماته اربعمأه خطبه و نیّف و ثمانون خطبه یوردها علی البدیهه و تداول الناس ذلک عنه قولاً و عملاً». مسعودی، ابی‌الحسن، علی بن الحسین بن علی، مروج الذهب و معادن الجوهر، مصر: مطبعه العامه، الطبعه الرابعه، ۱۳۸۴هـ، ج۲، ص ۴۳۱، ذکر لمع من کلامه …

[۲]. سبط ابن جوزی، تذکره الخواص، بیروت، مؤسسه اهل البیت، ۱۴۰۱هـ، ۱۹۸۱م، ص ۱۱۴

شناسنامه اثر

چاپ

اول

سال نشر

1392

شابك

978-600-214-311-2

نویسنده

حجت الاسلام و المسلمین نورالله علیدوست خراسانی

صفحات ما در شبکه های اجتماعی