سیاستپژوهی دکتری پژوهشمحور
کتاب حاضر درصدد پاسخگویی به این سؤالها است که خطمشی دکتری پژوهشمحور چگونه در دستور کار قرار گرفت، چگونه تصویب و چطور اجرا شد؟ عوامل دخیل در چرخۀ خطمشیگذاری چه بودهاند و چه نتایجی به دنبال داشتهاند؟
در بررسی خطمشی دکتری پژوهشمحور در مؤسسات وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (و نه دانشگاه آزاد اسلامی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی)، براساس مصاحبههای اکتشافی از مطلعان کلیدی، چرخۀ خطمشی و چارچوب جریانهای چندگانه نظریههای راهنما بودهاند. ازآنجاکه مخاطبان این کتاب در حوزۀ خطمشیگذاری دانش کافی دارند و برای جلوگیری از اطناب مباحث، از بیان مجدد این نظریهها صرفنظر شده است.
مهمترین کاربرد این کتاب فهم خطمشیگذاری و اثرات ناشی از آن برای ذینفعان است. چون این کتاب به پشتوانۀ پژوهشی شکل گرفته و در آن به اثر زمینه پرداخته شده و عوامل اثرگذار و انگیزهها در آن کاویده شده است، در تدوین خطمشیها و برنامهریزیهای پژوهشی مفید خواهد بود. مثلاً نتایج نشان میدهند که ضوابط و آییننامهها چگونه میتوانند در اخلاق حرفهای و تشکیل نظامهای رفتاری مؤثر باشند و ممکن است چه پیامدهایی داشته باشند. بنابراین، کارشناسان تنظیمکنندۀ ضوابط و آییننامههای اجرایی در آموزش عالی، با مراجعه به این کتاب، جنبههایی از عملکردهای مثبت یا منفی را خواهند یافت. همچنین، دانشجویان رشتههای مرتبط میتوانند این کتاب را الگویی برای بررسی نمونه موردی در خطمشیگذاری و سیاستپژوهی قرار دهند و از آن بهرهمند شوند.
فصل ۱ به روایتهای دکتری پژوهشمحور از دستورگذاری تا تغییر خطمشی اختصاص دارد. این بخش شامل چهار روایت است:
- روایت نخست: دستورگذاری و تنظیم خطمشی
- روایت دوم: اجرای خطمشی
- روایت سوم: ارزیابی خطمشی
- روایت چهارم: گفتمانهای شکل گرفته درباب تغییر خطمشی
براساس بازخوانی روایتها، در فصل ۲ الگوی تنظیم خطمشی طبق چارچوب جریانهای چندگانه ترسیم و پیامدهای اجرا و ارزیابی این خطمشی تحلیل شدهاند. همچنین در این فصل وضعیت گفتمانهای رایج توصیف شده است.
ازآنجاکه تجربههای بشری ارزش یادگیری دارند، فصل ۳ به مرور دورههای دکتری در جهان، تغییرات دورههای دکتری متأثر از بازتعریف علم، مسئولیت اجتماعی، نظریۀ مارپیچ چندگانه، نظریههای یادگیری و نوآوری، مباحث تغییرات سیاستی -از تضمین کیفیت تا تجاریسازی- و سرانجام اصلاحات دورۀ دکتری اختصاص یافته است. در این فصل، دکتری آموزشوپرورش (EdD) و دکتری مهندسی (EngD) دو نمونۀ اصلاحی دکتری حرفهای معرفی شدهاند. این فصل زمینه را برای انتقال خطمشی و تنظیم بهتر الگوی مطلوب و توصیههای عملی، که با گفتوگوی مشارکتکنندگان و مطالعۀ اسناد بالادستی غنی شده است، در فصل ۴ آماده میکند.
ریال 1,350,000
فهرست عناوین
هدف اصلی این کتاب بررسی محتوای بستۀ سیاستی دورههای دکتری پژوهشمحور، فهم و نقد آن است؛ دورههایی که همزمان با نیمهمتمرکزشدن آزمون دکتری از سال ۱۳۸۹ شکل گرفتند و با تغییراتی همچنان ادامه دارند. بنابراین، ضمن ارائۀ الگوی تنظیم خطمشی برای درک بهتر روابط بین پدیدهها در این فرآیند، براساس تجربهها و مشارکت ذینفعان و گفتوگوی بیناذهنی، الگوی مطلوب و توصیههای اقدام نیز ارائه شده است تا مبنایی برای شناخت بخشی از نظام تصمیمگیری آموزش عالی در ایران و درسآموزی برای تصمیمگیریهای بعدی باشد.
متن حاضر گونهای سیاستپژوهی است که در قالب روایتهای مختلف شکل گرفته است؛ «سیاستپژوهی فرآیند انجام دادن تحقیق درباب مسئلۀ اجتماعی یا تحلیل مسئلۀ اجتماعی مهم به منظور ارائه توصیههای عملی، توصیههای معطوف به عمل به خطمشیگذاران برای حل مسئله است». سیاستپژوهی با مسئلۀ اجتماعی آغاز میشود و، در فرآیند تحقیق، مسئلهها به اطلاع خطمشیگذاران میرسند (ماژرزاک، ۱۳۹۲).
ازآنجاکه توصیههای عملی در اصلاح فرآیندها وقتی مؤثرند که از زمینه برخاسته و با استفاده از تجارب مفید و مشارکت ذینفعان تنظیم شده باشند، سیاستپژوهی با ارزیابی مناسب، «طرحی برای پیجویی اهداف و گزینههای بدیل، حسب شرایط و موقعیتها، چارچوب راهنما و قواعدی برای تصمیمگیری» (فراستخواه، ۱۳۹۲الف) صورتبندی میکند؛ در این صورت، با ایجاد ارتباط بین دانش و خطمشیگذاری، میتوان دانش را شریک قدرت کرد (Hird, 2009). به عبارت دیگر، سیاستپژوهی زمینهای از کاربست حرفهای است که با تحلیل علمی محتوا و پیامدهای خطمشینهادهشده بهویژه در مدیریت و برنامهریزی در بخش عمومی سر و کار دارد (Ulrich, 2002).
امید است این کتاب، با کشف متغیرهای علّی در تدوین خطمشی دکتری پژوهشمحور، الگویی مناسب باشد تا ضمن مستندسازی مسیر دکتری پژوهشمحور، از دستورگذاری تا اجرا و تحلیل پیامدهای آن، نشان دهد چگونه سیاستپژوهی به توصیههای عملی میانجامد….
شناسنامه اثر
چاپ |
اول |
---|---|
سال نشر |
1399 |
شابك |
978-600-214-802-5 |
نویسنده |
دکتر مریم برادران حقیر |
صفحات ما در شبکه های اجتماعی