سیمای سازمان از نگاه اسلام در پرتو استعاره امانت
برای تبیین ضرورت ارائهی چنین استعارهای میتوان گفت که با توجه به جایگاه استعارهها در شناخت سازمان، ارائه شدن چنین استعارهای از دو جهت ضرورت دارد:
- جنبهی نظری؛
- جنبهی کاربردی؛
توضیح بیشتر این که استعارهها و مخصوصاً استعارههای ریشهای[۱] در واقع پایهی شناختی نظریههای سازمان را تشکیل میدهند و به واسطهی همین شناخت است که نظریهپردازان سازمان، نظریههای خود را ارائه میکنند. در نتیجه اگر بخواهیم در زمینهی مدیریت اسلامی نیز نظریهپردازی کنیم ناگزیر از ارائهی استعاره و یا استعارههایی ریشهای برای سازمان خواهیم بود که پایهی شناختی نظریههای ما را تشکیل دهند.
اما از نظر کاربردی و عملی نیز باید گفت که میتوان ادعا کرد که برای مثال یکی از دلایلی که سازمانهای اسلامی از فساد بسیار کمتری رنج میبرند و به همین خاطر نیز موفقتر هستند، این است که در آنها سازمان به چشم مفهومی دینی با نام امانت نگریسته میشود. در نتیجه اگر بخواهیم این نوع نگاه به سازمان را دوباره در میان مدیران احیاء کنیم؛ هرگونه تلاشی در این زمینه متوقف بر شناخت یا به عبارت بهتر بازشناسی جامع این نگاه خواهد بود. از همین رو به نظر میرسد برای احیای این نگاه باید پیش از هر کاری به بازشناسی جامع مفهوم امانت در منابع اسلامی پرداخته و مفاهیمی را که حول این عنوان بیان شدهاند را تنظیم و تنسیق نمود. مطالبی نظیر جایگاه امانت و امانتداری در اسلام، ویژگیهای امین، شرایط و بایستههای امانتداری و … .
از همین رو در این کتاب تلاش خواهد شد تا با بررسی آیات و روایات، استعارهای متناسب با متون دینی برای شناخت سازمان ارائه شده و از منظر این استعاره برخی از ابعاد و احکام سازمان روشن گردیده و شرایط مدیریت بر سازمان از نگاه اسلام تبیین گردد.
طبیعتاً برای پرداختن به چنین موضوعی نمیتوان به گونهای مستقیم به سراغ اصل موضوع رفت و تبیین مقدماتی که یک استعارهی دینی را میتوان مبتنی بر آنها دانست ضروری به نظر میرسد. در نتیجه در این کتاب طی فصولی این مقدمات نیز تبیین خواهند شد.
در فصل اول به گونهای اصل موضوعی مطالبی پیرامون شناخت استعاری، جایگاه و ارزش این شیوه از شناخت، کارکردهای استعارهها، شیوههای ارائه شدن یک استعاره، کژکارکردهای استعارهها و … ارائه خواهد شد.
طبیعتاً زمانی میتوان از استعارهای دینی برای سازمان سخن گفت که دین زبان استعاری را برای معرفی پدیدهها مجاز شمرده باشد. در فصل دوم وجود استعارهها و بهرهگیری از آنها در متون و علوم دینی مورد بررسی قرار گرفته و پس از تأیید امکان وجود استعارهها در متون دینی، مثالهایی از به کار گرفته شدن استعارهها در آیات قرآن کریم، روایات ائمهی معصومین: و برخی از علوم اسلامی نظیر عرفان، فلسفه، اصول فقه ارائه خواهد شد.
[۱]. استعارهی ریشهای، استعارهایست که شیوهای بارز و بنیادین از دیدن، اندیشیدن و صحبت کردن را ارائه میدهد. این استعاره تجلی نوعی تجربهی تثبیت شده است که همهی تجارب دیگر از جهان را درون نگاهی واحد و با گسترهای کلانتر سازماندهی میکند (هچ ۱۳۸۷: ۹۲).
ریال 2,100,000
فهرست عناوین
یکی از راه های شناخت پدیده پیچیده ای چون سازمان، بهره گیری از استعاره هاست. از همین رو تا کنون استعادره های گوناگونی برای کمک به شناخت سازمان ارائه شده است. استعاره هایی که هر یک نشان گر نوع نگاه فلسفی، فرهنگی، جامعه شناختی و … ارائه کنندگان این استعاره ها به سازمان بوده اند. در این کتاب نیز با بررسی منابع دینی به این پرسش پاسخ داده خواهد شد که آیا می توان با توجه به تعالیم دین اسلام استعاره ای برای شناخت و اداره سازمان ارائه نمود؟ پاسخ ما به این پرسش استعاره امانت است؛ از همین رو تلاش شده تا این بحث با ارائه دلایل کافی تبیین شده، نتایج این نگاه بر اداره سازمان تبیین گردد و شرایط امانت داری در قبال سازمان و ویژگی های امین در پرتو آیات و قرآن و روایات معصومین علیهم السلام روشن گردد. شرایط و ویژگی هایی که می توان تمامی آن ها را در ذیل سه مفهوم کلیدی علم، رحمت و عدالت قرار داد.
شناسنامه اثر
چاپ |
اول |
---|---|
سال نشر |
1391 |
شابك |
978-600-214-272-6 |
نویسنده |
مرتضي جوانعلي آذر |
صفحات ما در شبکه های اجتماعی