گفتگوهایی در بیداری اسلامی

بیداری اسلامی در کشورهای عربی محصول غلبه قدرت اجتماعی بر قدرت سیاسی است. در حال حاضر ملت عربی بیش از دولت عربی سنگین شده است. زمانی نویسنده های عربی اگر مطلبی می نوشتند فقط دولت عربی برای آنها مهم بود و مدام می گفتند: ساخت قدرت عربی دچار چه اتفاقی می افتد، ناسیونالیسم عربی چیست و سوالاتی از این دست که به سمت قدرت تمایل و تمرکز پیدا می کردند. اتفاقی که الان افتاده این است که ملت عربی به مثابه قدرت اجتماعی عربی چندگام ارتقا پیدا کرده و حرف هایی می زند، شعارهایی می دهد، نظریه هایی را مطرح می کند که قدرت سیاسی در جهان عرب تحمل پذیرش آنها را ندارد. الان حرف قدرت اجتماعی این است که ما نمی خواهیم مشورت بدهیم، بلکه می خواهیم مشارکت کنیم و قدرت سیاسی را اداره کنیم. معلوم است نظام سلطنتی و خلافتی چنین پذیرشی ندارد. بنابراین اتفاقی که از لحاظ جامعه شناسی دینی افتاده همان است که در اسلام با نهضت حسینی وعده اش داده شده و آن هم این است که یک روز قدرت اجتماعی آگاه می شود، به فرزانگی می رسد و به سمت اصلاح امور حرکت می کند.