نگاهی به رویکردهای بدیل نهادگرایی و مکتب اتریش

دراین کتاب به بررسی دو مکتب نهادی و اتریشی می‌پردازیم که مرزهایی بسیار فراتر از رشته اقتصاد دارند.

همانطور که در این کتاب خواهیم دید مباحث نهادی نه تنها در رشته اقتصاد بلکه در سایر رشته­های علوم انسانی نیز با استقبال روبرو شده است. مطالبی نیز که از سوی اندیشمندان مکتب اتریش مطرح می­شود عملاً ماهیتی بین رشته‌ای دارد.

با این حال مفهوم هترودوکس در رشته اقتصاد بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. بی­ شک یکی از دلایل این موضوع آن است که در رشته اقتصاد، جریان نئوکلاسیکی یا همان جریان اصلی، بسیار روشمند و دارای مرزهای مشخصی است.

از سوی دیگر، در سایر رشته ­های علوم انسانی رویکردهای مختلفی وجود دارد که نمی­توان نام جریان اصلی را بر آن نهاد و عملاً در دوره­های مختلف رویکردهای گوناگونی بیشتر مورد توجه قرار گرفته­اند برخلاف رشته اقتصاد که جریان اصلی عملاً در بسیاری از دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی همواره مورد توجه بوده است. لذا در ادامه می­کوشیم تعریفی از اقتصاد هترودوکس ارائه نماییم.

با توجه به موارد فوق، می‌توان رویکردهای بدیل یا همان هترودوکس را مجموعه‌ای از پارادایم­ها دانست که فروض، نظریه­ها و به تبع آن توصیه­ های سیاستی متفاوتی با پارادایم کلاسیک دارند. این پارادایم­ها، طیف وسیعی را شامل می­شوند که در سال­های اخیر مورد توجه بیشتر نهادهای علمی و حتی سیاستگذاری جهانی مانند بانک جهانی قرار گرفته­ اند. شاهد این مسأله نیز در زمینه علمی، گسترش رویکردهای بدیل در بسیاری از دانشگاه­های مطرح جهان و همچنین اعطای جوایز متعدد نوبل در سال­های اخیر به اندیشمندانی است که در زمینه­ هایی مانند اقتصاد نهادی، اقتصاد آزمایشگاهی و اقتصاد رفتاری مشغول به تحقیق و پژوهش هستند.

در عرصه سیاستگذاری نیز مجموعه رویکردهای اخیر بانک جهانی و سایر مراکز بین­المللی که بر اهمیت توجه به نهادها برای سیاستگذاری تأکید می‌کنند شاهدی بر این مدعا است. اما ضرورت توجه به رویکردهای بدیل برای سیاستگذاری چیست؟ این مسأله است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

مطالعه ۳۵ صفحه آغازین کتاب